Uzmanlaşma, Endüstri 2.0-4.0, BIM, Çatı Çiftlikleri – Soru & Cevap 11

Soru

Fatih Bey merhaba,

Benim sorunum öncelikle uzmanlaşacağım alanı seçememek, bu kafamda fazlasıyla yer kaplıyor. Ahşap yapılar ya da çelik yapılar düşünüyorum. Açıkcası ileriye dönük karar vermek istiyorum. 

Bir diğer konu endüstri 2.0, 4.0, dijital dönüşüm gibi konulara inşaat mühendisliğinin dahil olduğu kısım sanırım sadece BIM (katıldığım seminerlerde üzerinde durulan sadece bu oldu). Sektörde sağlam bir yer edinebilmem için bu anlamda ne yapmam gerekir sizce? Yazılım öğrenmeye mi başlamalıyım yoksa bir BIM sertifika programına mı gitmeliyim?

Bir diğer konu çatı çiftliği. Özel bilgi birikimi gerektirir mi,  yoksa iyi bir statik bilgisi yeterli olur mu?

Bir de son olarak yaklaşık pandemi itibariyle online staj arayışı içindeyim ancak  henüz olumlu dönüş alamadım.  Sizin görüşünüz nedir bu konu ile alakalı? Bu arada amacım stajı aradan çıkarmak değil, mesleğimin proje metraj vs gibi konularında daha fazla şey öğrenmek ve farklı bir şeyler yapmak.

Şimdiden çok teşekkür ederim.

Cevap

Selamlar, güzel konulara değinmişsin açıkçası ben de biraz araştırma yaptım bahaneyle bunlarla ilgili. Görüşlerimi paylaşayım:

Uzmanlaşma için sadece çelik ve ahşap demişsin, dolayısıyla yapı ana bilim dalını seçmişsin gibi düşünüyorum. Senin de bildiğin üzere yapı, inşaat mühendisliğinin en çok rağbet gören bölümü. Dolayısıyla  kalabalıktan sıyrılmak için biraz fark yaratabilmek gerekiyor. Çelik ve ahşap yapıların analizi ve imalatı ile ilgili uzmanlaşan çok kişi yok haklısın ancak bu yapılar son kullanıcı tarafından da çok tercih edilmiyor, yani hem talep az hem de arz, eğer buradan devam edeceksen zorlanabilirsin diye düşünüyorum.

Eğer yapı haricinde bir alana yönelmek istersen, son baktığımda geoteknik mühendisi ihtiyacı öne çıkıyordu özellikle Avrupa’da. Yapının yanına yazılım araçları koymak da (artık her alan için geçerli olduğu gibi) önünü açabilir.

Endüstri 2.0 ve 4.0 herkesin dilinde, önce bir bakmak lazım temelde bu terimlerle ne anlatılmak istediğine. Geleneksel üretim yöntemlerini güncel bilgi teknolojileri ile entegre etmek gibi düşündüğümüzde aslında etkilenmesini beklediğimiz kısmın projeden çok imalat süreci olduğunu görüyorum. Elbette öncelikle projenin adapte olması da normal. Bu yüzden günümüzde BIM ön plana çıktı çünkü aynı yapı üzerinde çalışan tüm mimar ve mühendisler kendi aralarında üç boyutlu sistemi alıp veriyorlar. Bu da örneğin açılacak bir havalandırma boşluğunu, pencereye denk gelen kolonu, elektrik tesisat bacasının giriş ve çıkışlarını kolaylıkla tespit edip imalata geçmeden doğru çözümler üretmeye sebep oluyor. Endüstri 4.0’ın inşaata yansıması için de örnekler üretmeye çalışayım. Kullanılan tüm sarf malzeme için (kum, çimento, çivi, boya vb) şantiye deposunda bir takip sistemi kurulabilir, böylece sistem iş planına bakarak ne kadar zaman sonra malzeme ihtiyacı olacağını tespit ederek otomatik sipariş verebilir. Bu ve daha aklımıza gelebilecek onlarca farklı sistem bize birçok yeni alan açacaktır fark edebileceğin üzere. Hal böyleyken nereye yönelmeli? BIM ve yazılım bugün için ilk akla gelenler. BIM’in asıl gücü firmaların gerçek zamanlı bir ERP (Kurumsal Kaynak Planlaması) sistemine geçmesiyle anlam kazanacaktır. Bunlara AR (Augmented reality) ve VR (Virtual reality) teknolojileri ile inşaat yönetimi uygulamaları da eklenebilir ancak şahsi fikrim endüstri 4.0 ve benzeri alanlara yönelmek için, şantiye tecrübesi daha büyük önem kazanacaktır. Avrupa’daki yapı ve inşaat fuarlarına katıldığımda detay çözümlerine büyük önem verildiğini görmüştüm. Örneğin merdiven küpeştesi çizimi veya cephe kaplaması detayları üreten yazılımlar vardı. Şantiyede bulunmak bu gibi detaylara nerelerde ihtiyaç duyulduğunu görmenizi ve çözüm üretme ihtiyacını tetikleyecektir. 

Çatı çiftliği terimini ilk defa duydum. İleride kişisel tarımın daha önemli olacağı öngörüldüğü için sanırım böyle bir alan ortaya çıkabilir. Multi-disipliner olmanın önemine hep değiniyorum örneğin permakültür ilgini çekiyorsa, organik tarıma önem veriyorsan buralarda bilgi ve tecrübe sahibi olmak seni diğer inşaat mühendislerinin önüne geçirecektir çatı çiftliği kurmak isteyen kişiler için. Sadece yük olarak görmemeli bence bu konuyu, su ve ısı yalıtımı var, örneğin sulamadan kaynaklanan ilave yükler olabilir, suyun tahliyesiyle ilgili çözümler üretmek gerekebilir, veya susuz tarım için sistem kurmak belki daha mantıklıdır, çok fazla detay var ve ne kadar bilinirse o kadar iyi bence.

Staj konusunda en güzel (ve belki de tek) çözüm iletişim. Mümkün mertebe çok kişi ve firmayla iletişim kurmaya çalışmalısın. Bu bahsettiğin konularda çalışan firmalara ulaşarak ilgili alana yönelmek istediğini, araştırma yaptığını belirtebilirsin. Şahsen pandamı sürecinde ve belki de sonrasında evden çalışıyorum dolayısıyla bu yıl stajyer kabul edemeyeceğim ve birçok arkadaşım da benzer durumda. Zor bir dönem hepimiz için, umarım en kısa zamanda atlatacağız.

Teşekkür ediyorum soruların için, umarım yardımcı olabilmişimdir. Başarılar ve sağlıklı günler dilerim.